آموزش تکنیکهای نقاشی کودکان

اینجا سایت اصلی هنر کودکان نیست

آموزش هنر برای خردسالان


اطلاعیه : خرید 10 کتاب به صورت پی دی با تخفیف 80 درصدی فقط 40 هزار تومان .. برای خرید به شماره من واتساپ پیام بفرستید لینک  برای اطلاعات بیشتر

*********************************************************

 

مرحله ماندلا

ماندلا یک کلمه به زبان سانسکریت است به معنی دایره است در واقع ماندلا بک نقطه مرکزی دارد که فرمها و شکلها حول مرکز ترکیب شده و به صورت منظلم تکرار میشوند .ماندلا ارتباط بین درون و بیرون را نشان میدهد

در اینجا منظور از ماندلا اشکالی که کودکان به روی هم قرار میدهند

 

دنیای کودکان سرشار از ناگفته هایی است که وقتی کودک آن را به زبان می آورد و یا بر روی کاغذ ترسیم میکنند واقعا شگفت زده خواهیم شد . این تخیلات از ذهن خلاقانه کودکان سرچشمه میگیرد کودکان دارای قدرت تخیل بسیار بالایی هستند طوری که یکی از پژوهشگران در زمینه کودکان عنوان میکند که 98 درصد کودکان تخیلاتی در حد نبوغ دارند .

قبل از شروع به بحث آموزش نقاشی بایستی بدانید که مراحل نقاشی کودکان 4 مرحله است که به شرح زیر بیان میشود 1- مرحله خط خطی 2- ماندلا   3- شفاف بینی   4- واقع گرایی

که ما از مرحله خط خطی میگذریم و بر روی مرحله ماندلا که بچه های سنین دو نیم سال تاپنج سالگی ادامه دارد در این مرحله کودکان خط خطی های خود را دوباره بازنمایی میکنند معمولا قبل از کشیدن برای نقاشی تفسیر یا عنوانی را بیان میکنند اما اگر تصویر را کشیدن و شبیه چیز دیگری شد سریع موضوع و عنوان نقاشی را تغییر میدهند. در این مرحله کودک چون از مرحله خط خطی گذشته کم کم به سمت ترسیم اشکال هندسی مانند دایره مربع مستطیل و... روی می آورد که غالبا این اشکال را روی هم میکشد در این مرحله کودک تصورش از انسان  یک دایره با چهار تا خط که از این دایره آویزان شده و چند نقطه و خط نامنظم به عنوان چشم و دماغ و دهن است .

کودکان اغلب در این سن اشکال را به صورت نماد به کار می برند مثلا برای کودک یک مربع یعنی خانه و چند خط شکسته یعنی کوه و....

باید توجه داشته باشی که در این سن  نقاشی کودکان به واقعیت نزدیک نیست و شما نباید از آنها ایراد بگیرید .سعی کنید شرایط را طوری فراهم کنید تا کودک به راحتی و آرامش نقاشی بکشد چون کودک در این سن با محیط اطراف خود ارتباط برقرار میکند.

 

کودکان در سنین قبل از دبستان علاقه زیادی به بازی دارند. آن ها در بازی های کودکانه خود به دنبال کشف وجستجو ذهن خود وسعت می دهند و تجربیات جدیدی را که از محیط اطرافشان دریافت کرده اند، وارد بازی هایشان می کنند. کودکان با توسل به آنچه در اطراف خود می بینند و در اختیار دارند، دنیاهای جدیدی ایجاد می کنند و معیارها و مرزهای جهان واقعیت را در تخیل خود پشت سر می گذارند. به عقیده بسیاری از کارشناسان، بازی های کودکانه نقش مهمی در شکل گیری شخصیت آنها دارد و اساس تمام این بازی ها از تخیل آنان نشأت می گیرد. قوه تخیل کودک در مراحل حساس رشد جسمانی او باعث افزایش مهارت های او و واکنش نسبت به دنیای اطراف می شود و برخی کارشناسان معتقدند هر قدر قوه تخیل فرد در کودکی بیشتر باشد، در بزرگسالی توانایی بیشتری برای حل مشکل دارد

امروزه کارشناسان رشد کودک روز به روز بیشتر به اهمیت تخیل و نقش آن در شناخت واقعیت تأکید می کنند. برای یادگیری درباره کسان و رویدادهایی که مستقیم با آن ها در ارتباط نیستیم و آن ها را تجربه نمی کنیم، هم چون تاریخ و یا اتفاق هایی که در کشورهای دیگر رخ می دهند، ما نیازمند قدرت تخیل خودمان هستیم. برای کودکان، قدرت تخیل به آن ها امکان می دهد درباره آینده بیاندیشند، برای نمونه به این فکر کنند که دوست دارند بزرگ شدند چه کاره شوند و چه کارهایی انجام دهند.

 

پاول هریس، روانشناس رشد و پروفسور دانشگاه تحصیلات تکمیلی آموزش هاروارد که درباره تخیل مطالعه می کند می گوید: «هر گاه که به جنگ داخلی آمریکا، امپراتوری روم، یا احتمالاً خدا فکر می کنید از توان تخیل خود بهره می گیرید. ما تنها برای خیال پردازی محض نیاز به توان پندار و تصور خود نداریم، بلکه برای اندیشیدن و تفکر در واقعیت ها نیز کاملاً نیازمند آن هستیم

 

اهداف :

توجه به پرورش ذهن کودکان و تاکید بر تخیل کودک   

بالا بردن قدرت تجسم اشکال و فرمها در کودکان

بالا بردن توان حسی و حرکتی کودکان

بالا بردن درک کودکان از رنگ ها و توجه به رنگهای محیط

ایجاد حس همکاری و دوستی بیشتر بین کودکان

ایجاد انگیزه بیشتر در کودکان به جهت یادگیری مفاهیم اشکال و نکات تربیتی

توجه والدین به مقوله  نقاشی کودکان

                                     

 

کودکان سنین5/2تا 5 سال درمرحله ای از رشد فکری و جسمی خاصی قراردارند که بیشتر در حال تجربه  و آموختن (به معنای حس کردن نه آموزش ) هستند.آنها به اشیا فرمها و ... با دقت و به دید کنجکاوانه نگاه میکنند کودکان  این سن پرشور پر تحرک هستند بازی نقش اصلی در زندگی آنها دارد. واگه به بحث خودمان که همان هنر کودکان در این سن است بخواهیم بررسی کنیم بایستی یاد آوری کنیم که کودکان این سنن به هنر (بخصوص نقاشی ) به عنوان یک سرگرمی وبازی  می نگرند .

حال شما به عنوان ولی و یا مربی می‌خواهید به این بازی به کنجکاوی کودک سمت و سوی درستی     بدهید تا کودک بتواند از مرحله خط خطی کردن به سمت ترسیم اشکال و فرم های منظم روی بیاورند.

قبل از شروع، یاد آور میشویم هدف ما آموزش به معنی متداول آن نیست بلکه ترکیبی از بازی، قصه، شعر و بازگو کردن نکاتی است که کودک در این سن به آن نیاز دارد  تا تصور ودرک بیشتر و بهتری از پیرامون خود داشته باشد از این رو خلاقیت شما در این مجموعه میتواند کلاس شما را جذاب ومفید کند  .

                    

معرفی اشکال هندسی به زبان کودکانه

معرفی اشکال  هندسی به بچه ها می تواند راهگشای خوبی برای درک بهتر کودکان از فرمها و اشیا  باشد.

اشکال هندسی را این گونه بنامید

دایره = گردی   مربع = چهار گوشه      مستطیل عمودی = چهار گوشه ایستاده    مستطیل افقی = چهار گوشه خوابیده      نیم دایره = نیم گردی       مثلث  = سه گوشه   

جلسه اول خواب با این مقدمه کوتاه به سراغ اولین شکل یعنی دایره یا به قول خودمان گردی برویم به بچه ها اشکالی را که قبلاً تهیه کرده اید یا به صورت تصویری ساخته اید مثل ساعت توپ سیب و ... نشان دهید به بچه ها بگویید که تمام اشکال از شکل های گرد استفاده شده و با اضافه کردن بعضی چیزا به این شکل بگیرد تبدیل به این فرم شده است.

حال به بچه ها کاغذ بدهید و از آنها بخواهید یک شکل گرد بکشند توجه داشته باشید کودکان در این سن مهارت زیاد در کشیدن ندارند از  این رو از کشیدن آنها ایراد نگیرید و سعی کنید راحت با کلاس ارتباط برقرار کنند .

حال از بچه ها بخواهید با اضافه کردن چند نقطه سیاه گرددایره خود را تبدیل به توپ کنند این کار را دوباره تکرار کنید و این با از آنها بخواهید با 2 نقطه و دو خط گردی را تبدیل به سر آدم کنند.این تمرین را چند بار کودکان انجام بدهند تا مهارت در کشیدن دایره و صورت آدم بالا برود سپس از بچه ها بخواهید صورت آدم را رنگ بزنند ... رنگ زدن آزاد

 

 

جلسه دوم

در درس بعدی به سراغ مربع یا همن چهار گوشه میرویم

 توجه داشته باشید که در فهمیدن چهارگوشه برای این سن بسیار مهم است چرا که کودک بایستی بداند چرا به شکل مربع چهار گوشه می گویند .بارها و بارها چهار گوشه های شکل مربع  را برای بچه ها نشان دهید و تکرار کنید و از آنها بخواهیم تکرار کنند برای آنها شرح دهید و برایشان جا توجیح کنیدتا چهار گوشه در اطراف خود بیابند شما درب کلاس را نشان بدهید و از بچه ها بخواهید چهار گوشه درب کلاس را نشان بدهند . سپس از بچه ها بخواهید روی کاغذ خود یک چهارگوشه دراز  بکشند (هرطور کشیدند شما قبول کنید ) سپس رنگ آمیزی و...کنند برای چهارگوش خود چشم و دماغ و دهن بکشند ویا هر کار دیگر

جلسه سوم  

در جلسه به سراغ مستطیل  یا همان چهار گوشه دراز میرویم

 توجه داشته باشید که فهمیدن چهارگوش برای این سن بسیار مهم است چرا که کودک بایستی بداند چرا به شکل مستطیل  چهار گوشه می گویند .بارها و بارها چهار گوشه های شکل مستطیل  را برای بچه ها نشان دهید و تکرار کنید و آنها از آنها بخواهیم تکرار کنند برای آنها شرح دهید و برایشان جا بندازید که چهار گوشه دراز مانند واگن های قطار – اتویوس- میز – خیابان  و... چند شکل را به صورت ساده برای بچه ها بکشید . سپس از بچه ها بخواهید روی کاغذ خود یک چهارگوشه دراز  بکشند (هرطور کشیدند شما قبول کنید ) سپس از آنها بخواهید با اضافه کردن چندخط  و نقطه آن را تبدیل به درب میز و یا هرچیز دیگر بکنند. سپس نقاشی خود را رنگ کنند

جلسه چهارم

در این جلسه با مثلت یا همان سه گوشه سرو کار داریم درک درست کودکان از این شکل میتواند در بحث نقاشی و خلاقیت آنها کمک زیاد بکند شما مانند جلسات قبل چند تصویر از شکل مثلث آماده کنید(کوه- شیروانی خانه – نوک پرنده – کلاه و...) و سپس با بچه هار درباره شکل سه گوشه صحبت کنید نظر آنها را بشنوید و تایید کنید .سپس از آنها بخواهید روی کاغذی برای شما یک سه گوشه بکشند و بعد از کشیدن آن را تبدیل به شکلی مانند کوه و... کنند این کار  را چند بار تکرار کنند تا بچه ها مهارت در کشیدن شان بالا برود ... در نقاشی آخر از آنها بخواهید نقاشی را رنگ بزنند.

جلسه پنجم

نیم دایره یکی از اشکال سخت و البته پر کاربرد در نقاشی کودکان است شما در این جلسه با صبر و تامل بیشتر شکل نیم دایره رو به بچه ها معرفی کنید اول گردی را نشان دهید و به بچه ها بگویید که نصف این گردی میشه نیم گردی یا نیم دایره سپس چند تصویر که از نیم دایره ساخته شده(لاک پشت- یک قارچ از هندوانه - را به بچه ها نشان دهید و سپس از آنها بخواهید  چند چیز دیگر را معرفی کنند

 

 

جلسه ششم

دایره و مربع در این جلسه ما کم کم به سراغ ترکیب و همنشینی اشیا باهم میرویم در ترکیب دایره و مربع شما سعی کنید فرمها و اشیایی را معرفی کنید که بسیار ساده باشند مانند درخت که کلا از یک مستطیل ایستاده و یک دایره درست شده سپس به سراغ شکل دیگر بروید و از آنها بخواهید با دایره و مستطیل هر چیز دیگری رو نقاشی کنند.

 

جلسه هفتم

در این جلسه بچه ها با دو شکل چهارگوشه و سه گوشه آشنا شده اند حال مثل درس قبل میخواهیم ترکیبی از این دوشکل را داشته باشیم مطمنا ترکیب این دو شکل که به ذهن شما می آید خانه است .. کودکان این سن معمولا تصور از خانه را یک مربع میدانند حال وقتی مثلث به این تصور اضافه شود خانه برای آنها کامل تر و قابل پذیرش تر میشود .

وقتی بچه ها خانه را ترسیم کردند شما میتوانید با توضیح کوتاه درب و پنجره را به آنها آموزش دهید

بعد از آنها بخواهید نقاشی خود را رنگ بزنند در مرحله رنگ زدن از نوع رنگ آمیزی ایراد نگیرید فقط بگذارید با آزادی و آرامش رنگ آمیزی کنند.

شما میتوانید این موضوع و موضوعات از این دسته را در چند جلسه دیگر با بچه ها انجام دهید.

 

جلسه هشتم

در این درس ترکیب اشکال را با بچه ها کار کنید یعنی باز شکل هارا معرفی کنید و از بچه ها بخواهید نقاشی برای شما بکشند که چند شکل مربع دایره مثلث و نیم دایره در آن نقاشی باشد .شما با توضیح وبا بیان خاص هر شکل را برای بچه ها شرح دهید تا آنها بیشتر و بهتر ارتباط برقرار کنند

اجازه بدهید آنها آزادانه بکشند شاید نقاشی بچه ها برای شما واقعی به نظر نیاید ولی بدانید کودک به مرور زمان تصورش از اشکال و فرمها وفضا بیشتر و بهتر خواهد شد .سپس از بچه ها بخواهید نقاشی را رنگ بزنند و در رنگ آمیزی بچه هارا به آرامش و ...دعوت کنید

جلسه  نهم

این جلسه ادامه جلسه قبلی است با این تفاوت که در این جلسه شما با بچه ها کمی وارد جزئیات بیشتری میشوید یعنی کودک وقتی درختی می کشد (ترکیب مربع و دایره ) از او بخواهید برای درخت میوه بکشد یعنی با نقطه های قرمز تصویر سیب را برای شما نشان بدهد یا اگر خانه کشید برای خانه درب و پنجره و دودکش و ...با این کار شما بچه ها رو آماده میکنید تا به جزئیات بیشتر توجه کنند سپس از آنها بخواهید نقاشی را رنگ بزنند

جلسه دهم

در این جلسه شما به سراغ رنگها بروید و از آنها بخواهید اسم رنگها را برای شما بگویند بعد از بچه ها بخواهید یک درخت بزرگ برای شما بکشند و سپس یا رنگهای مختلف و شاد درخت و میوه ها را رنگ آمیزی کنند در این جلسه تمرکز روی رنگ ها – شناخت بیشتر بچه ها از رنگها و همچنین توضیح کوتاهی بابت درست رنگ زدن می باشد .

 

جلسه یازدهم

این جلسه ادامه جلسه قبلی است با این تفاوت که شما میتوانید کارهای مختلف و متنوعی را انجام دهید مثلا اندازه قطع  اندازه  نقاشی را بزرگ تر در نظر بگیرید – با رنگ گواش و قلم مو کار کنید و...

در این جلسه شما کم کم فضای کلاس را برای کارهای خلاقانه آماده میکنید تا در آینده شما به سراغ کارهای خلاقانه بیشتری بروید ...

 

جلسه دوازدهم

در این جلسه ما کلاژیا همان تکه چسبانی را انجام میدهیم  موارد اصلی کار ما کاغذ رنگی و قیچی و چسب و پاستل روغنی است در این جلسه شما از بچه ها بخواهید اشکال هندسی را که یاد گرفتند بر روی کاغذ های رنگی بکشند و بعد ببرند و با بریده های اشکال و چسباندن روی مقوا تصویر دلخواه خودشان را بسازند و با پاستل روغنی جزئیات را نقاشی کنند.

در این جلسه روی مهارت و دقت بچه ها کار میشود

 

جلسه سیزدهم

در این جلسه میخواهیم با کلاژ و ترکیب مواد مختلف ( دکمه – چوب- نخ – کاغذ – پارچه و...) و با توجه به شناخت اشکال با بچه ها یک نقاشی انجام دهیم تا بیشتر به مقوله خلاقیت و مهارت بچه ها برسیم . چهار چوب کار همان اشکال هندسی است ولی ترکیب این مواد و خلاقیت بچه ها میتواند نقاشی های خاصی را به وجود بیاورد

 

 

 

 

 

جلسه چهاردهم

پرورش ذهن و فکر کودکان از اهداف مهم اساسی کلاسهای نقاشی است که البته خیلی به آن توجه نمیشود. در این خصوص برنامه ریزی و هدایت کودکان میتواند بسیاربا اهمیت باشد در این جلسه

ما میخواهیم با پرورش و تقویت ذهن کودکان قدمی مثبت برای برنامه ها و کلاهای آینده برداریم از این رو شما با کاغذ رنگی تکه هایی نامنظم ببرید و آن را روی مقوا بچسبانید و به کودکان بدهید (سعی کنید اشکال هندسی و یا فرمهای شبیه به اشکال هندسی مد نظر باشد) و سپس از آنها بخواهید به آن تکه کاغذ رنگی نگاه کنند وبه وسیله مدادرنگی یا پاستل  آن را تبدیل به شی یا موجودی کنند وپس از اضافه کردن نقاشی را رنگ بزنند.

این کار را میتوانید چندبار دیگه انجام دهید و هر بار بچه ها را به سوی خلاقیتی خاص راهنمایی کنید  

 

جلسه پانزدهم

در این جلسه از بچه ها بخواهید هر آنچه را دوست دارند باهر وسیله ای و.... نقاشی بکشند شما میتوانید برای بچه ها وسایل مختلفی آماده کنید (نخ –چوب – دکمه درب پلاستیکی و... ) و سپس از آنها بخواهید برای شما نقاشی آزاد بکشند پس از پایان نقاشی کارهای بچه ها را بررسی و با جلسه اولشان مقایسه کنید .در پایان تحلیلی از نقاشی داشته باشید برای هر کودک فرمی را تهیه کنید نقاط ضعف و قوت اورا یادداشت کنید تا در آینده بهتر در روند کار قرا بگیرید نمایشگاهی از کارهای بچه ها برپاکنید   

 

 

هدف

موضوع

درس

درک بیشتر از دایره وبالا بردن توان ترسیم دایره ساده

دایره

1

درک بیشتر از دایره وبالا بردن توان ترسیم مربع  ساده

مربع

2

درک بیشتر از دایره وبالا بردن توان ترسیم مستطیل  ساده

مستطیل

3

درک بیشتر از دایره وبالا بردن توان ترسیم مثاث ساده

مثلث

4

درک بیشتر از دایره وبالا بردن توان ترسیم نیم دایره ساده

نیم دایره

5

بالا بردن درک همنشینی اشکال

دایره و مربع

6

بالا بردن درک همنشینی اشکال

مثلت و مربع

7

درک بیشتربچه ها ازاشکال در کنارهم

ترکیب اشکال

8

درک بیشتربچه ها ازاشکال در کنارهم

ترکیب اشکال

9

آشنایی بیشتر کودکان بارنگها

بازی بارنگها

10

تنوع و خلاقیت در نقاشی

بازی بارنگها

11

تنوع و خلاقیت در نقاشی و آشنایی با تکنیک کلاژ

کلاژاشکال باهم

12

تنوع و خلاقیت در نقاشی و آشنایی با تکنیک کلاژ

کلاژاشکال با رنگ

13

خلاقیت و تنوع و پرورش ذهن

نقاشی و خلاقیت

14

خلاقیت و سنجش پیشرفت کودکان

نقاشی خلاقانه

15

 

 

 

موارد اجرایی

1-   تغییر در نوع  پوشش متناسب با کلاس نقاشی                                                     

2-    توجه و تغییر در نوع بیان مطالب در حین آموزش نقاشی

3-    تغییر در محیط کلاس میتواند تنوع و انگیزه بیشتری در کودکان به وجود آورد

4-    مرغوب بودن وسایل نقاشی بچه ها میتواند در کار آنها تاثیر بگذارد ولی این به این معنا نباید مد نظر قرار گیرد که کودکان به سراغ وسایل گران و... بروند.

5-    برگزاری نمایشگاه از آثار بچه ها هر ماه بسیار مورد اهمیت است.

6-    تهیه آرشیو از آثار بچه ها به صورت منظم میتواند به شما در روند پیشرفت کودکان کمک کند.

7-    شعروآهنگ های کودکانه در بعضی از زمانهای خاص میتواند به هنر کودکان کمک کند.

8-    آگاه کردن خانواده ها از نوع و روند آموزش میتواند در پیشبرد کلاس نقاشی کمک کند چرا که کودکان قسمتی از وقت نقاشی کشیدن خود را در منزل میگذارانند .

9-    هدیه به کودکان به عنوان تشویق میتواند مفید باشد

10-                       کودکان را سرزنش نکنید – بادیگران مقایسه نکنید از کار آنها ایراد نگیرید

11-                       این مجموعه به صورت کلی بیان شده و شما مربی عزیز با توجه به توانمندی خود میتوانید تعداد جلسات را کم و زیاد کنید –تغییر دهید و...

 

 

این آموزس حاصل سالها تجربه و آموزش به کودکان است که بصورت رایگان ،  کوتاه و گویا تقدیم حضور شما شده است لذا دوست عزیز مربی و یا ولی گرامی درخواست میکنیم این شیوه نامه را با دیگران به اشتراک بگذارید تا بتوانیم قدم مثبتی برای کودکان برداریم 

                                                                                   با تشکر

                                                                           گروه هنر کودکان

                                                                     علیرضا قالیجاری (مهربان)

 

راه های ارتباطی ما :

ایمیل          mehrabanart@gmail.com  

       تلگرام https://t.me/joinchat/AAAAAD_WW3HoRqa8q3hEnw

تلفن      09391818545

 

اگر خوشتنان آمد برای خواندن مطالب بیشتر و تخصصی به سایت جدید من وارد شوید www.artkoodak.ir